تعریف اثر درآمدی چیست ؟

اثر درآمدي : اثري كه تغيير قيمت يك كالا ، از طريق تغيير درآمد واقعي يك فرد ، بر تقاضاي او براي كالاي مزبور باقي مي‌گذارد . فرض شود مصرف كننده‌اي درآمد معين خود را صرف خريد كالاها يي‌كند كه يكي از آنها كالاي x با قيمت واحد 50 ريال باشد . با اين شرايط كل مصرف فرد مزبور از كالاي x برابر با 10 واحد فرض مي‌شود . در اين ميان هرگاه قيمت كالاي x به 30 ريال تنزل كند بديهي است درآمد واقعي فرد افزايش خواهد يافت ، زيرا اكنون حتي بدون هيچگونه تغيير درآمد پولي مي‌توان همان 10 واحد را مصرف كند و ضمناً نسبت به قبل كلاً 200 ريال ( 20 ريال* 10 ) اضافه قدرت خريد بدست آورد . اين ازدياد درآمد واقعي البته باعث افزايش تقاضاي فرد براي مصرف كالاهاي معيني خواهد شد . چنانچه x يكي از همين كالاها باشد ، آنگاه ازدياددرآمد واقعي حاصل از كاهش قيمت اين كالا باعث افزايش مصرف خود آن مي‌شود اگر ازدیاد درآمد واقعي به تنهايي موجب افزايش مصرف كالاي x نگردد . آنگاه تغيير مصرف اين كالا بستگي به خصلت جانشيني آن با ديگر كالاهائي خواهد داشت كه قيمت‌شان ثابت مانده و لذا به نسبت از x گرانتر شده‌اند . چنين رابطه‌اي را اثر جانشيني تغيير قيمت مي‌نامند . سرانجام اگر با فرض ثابت بودن ساير عوامل ،ازدياد درآمد واقعي موجب كاهش مصرف x شود ( يعني x يك كالاي پست باشد ، آنگاه اثر درآمدي گرايش به خنثي كردن اثر جانشيني خواهد داشت و در حالتي كه بر آن برتري يابد تنها مي‌توان افزايش اندكي در مصرف و يا حتي كاهش آن را انتظار داشت .