سازمان اوپک (OPEC) چیست ؟

سازمان کشورهای صادر کننده نفت ( اوپک )

OPEC = Organization of the Petroleum Exporting Countries

یک کارتل متشکل از الجزایر، اندونزی، ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و ونزوئلا است که مقر بین المللی آن از سال ۱۹۶۵ در شهر وین در کشور اتریش بوده است. هدف اصلی این سازمان،آنچنان که در اساسنامه بیان شده، به این شرح است :

« هماهنگی و یکپارچه سازی سیاست های نفت کشورهای عضو و تعیین بهترین راه برای تامین منافع جمعی یا فردی آنها ، طراحی شیوه هایی برای تضمین ثبات قیمت نفت در بازار نفت بین المللی به منظور از بین بردن نوسانات مضر و غیر ضروری ؛ عنایت و توجه ویژه به کشورهای تولید کننده نفت و توجه خاص به ضرورت فراهم کردن درآمد ثابت برای کشورهای تولید کننده نفت ؛ تامین نفت کشورهای مصرف کننده به صورت کارآمد ، مقرون به صرفه و همیشگی ؛ و بازده مناسب و منصفانه برای آنهایی که در صنعت نفت سرمایه گذاری میکنند. »

با وجود این ، تأثیر اوپک بر اقتصاد نفت همیشه ثبات بخش نبوده است. در جریان بحران نفت ۱۹۷۳ این سازمان با استفاده از سلاح نفت دنیا را به وحشت انداخت و باعث ایجاد تورم شدید در تمام مصرف کنندگان نفت، اعم از کشورهای پیشرفته و درحال توسعه جهان شد. توسعه بیش از حد میادین نفتی خلیج مکزیک ، دریای شمال که کاهش سهم اوپک در تولید جهانی را منجر شده و بی ثباتی روزافزون بازار موجب شده است توان اوپک در ارتباط با کنترل قیمت نفت در مقایسه با دوران طلایی آن کاهش زیادی داشته باشد. با این حال اوپک هنوز هم تأثیر فراوانی بر قیمت نفت دارد. از این سازمان معمولا به عنوان نمونه ای از یک کارتل یاد می شود .

در حال حاضر یازده کشور عضو رسمی اوپک هستند که نام و تاریخ عضویت این کشورها عبارت است از :

الجزایر (جولای ۱۹۶۹)
لیبی (دسامبر ۱۹۶۲)
نیجریه (جولای ۱۹۷۱)
جیبوتی (سپتامبر ۲۰۰۶)
ایران (سپتامبر ۱۹۶۰)
عراق (سپتامبر ۱۹۶۰)
کویت (سپتامبر ۱۹۶۰)
قطر (دسامبر ۱۹۶۱)
عربستان سعودی (سپتامبر ۱۹۶۰)
امارات متحده عربی (نوامبر ۱۹۶۷)
ونزوئلا (سپتامبر ۱۹۶۰)
اندونزی (دسامبر ۱۹۶۲)

در حال حاضر عضویت اندونزی در اوپک مورد بازنگری و تجدید نظر واقع شده است؛ چرا که این سازمان دیگر اندونزی را به عنوان یکی از صادرکنندگان اصلی نفت در نظر نمی گیرد.اعضای سابق

گابن (عضویت کامل از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۵)
اکوادور (عضویت کامل از سال ۱۹۶۳ تا ۱۹۹۳)

زبان رسمی اوپک انگلیسی است، هرچند که زبان رسمی اکثر کشورهای عضو این سازمان عربی است. هفت عضو فعلی اوپک از میان کشورهای عرب هستند و تنها زبان رسمی یکی از کشورهای عضو اوپک (نیجریه) انگلیسی است.حق عضویت در اوپک سالانه ۵ میلیون دلار است و تنها کشورهای صادر کننده نفت می توانند عضو این سازمان باشند .

تاریخچه اوپک

ونزوئلا اولین کشوری بود که با نزدیک شدن به ایران، عراق، کویت، و عربستان سعودی در سال ۱۹۴۹ و ارائه این پیشنهاد که آنها به تبادل نظر بپردازند و برای برقراری روابط نزدیک تر و همیشگی بین خود راههای جدیدی کشف کنند، در راستای تأسیس سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) گام برداشت. در سپتامبر ۱۹۶۰، دولت عراق کشورهای ایران، کویت، عربستان سعودی، و ونزوئلا را به اجلاسی در بغداد دعوت کرد تا درمورد کاهش قیمت مواد خام تولید شده توسط کشورهای متبوع خود به مذاکره بپردازند. در نتیجه این مذاکرات، اوپک با هدف یکپارچه سازی و هماهنگ کردن سیاست های ناظر بر نفت کشورهای عضو تأسیس شد. ایران، عراق، کویت، عربستان سعودی و ونزوئلا اعضای اولیه اوپک بودند. این سازمان بین سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۵گسترش یافت و قطر، (۱۹۶۱)، اندونزی (۱۹۶۲)، لیبی (۱۹۶۲)، امارات متحده عربی (۱۹۶۷)، الجزایر (۱۹۶۹) و نیجریه (۱۹۷۱) به جمع کشورهای اولیه اوپک پیوستند. اکوادور و گابن نیز بعدها به عضویت اوپک در آمدند، که اولی یعنی اکوادور در دسامبر ۱۹۹۲ از عضویت اوپک خارج شد و گابون نیز در ژانویه ۱۹۹۵ با تکرار حرکت اکوادور، از جمع کشورهای عضو اوپک خارج شد. اگر چه عراق همچنان یکی از اعضای اوپک محسوب می شود، لیکن تولیدات نفتی این کشور از مارس ۱۹۹۸جزء سهام مورد توافق اوپک قرار نداشته است. تخمین و برآورد EIA بیانگر آن است که یازده عضو فعلی اوپک تولید کننده قریب به ۴۰٪ از نفت جهان هستند و حدود دو سوم (65%) ذخایر نفتی شناخته شده جهان در اختیار آنهاست.

تاریخچه بورس اوراق بهادار تهران

بورس اوراق بهادار تهران در بهمن‌ماه سال 1346 بر پايه قانون مصوب ارديبهشت‌ماه 1345 تأسيس شد. دوران فعاليت بورس اوراق بهادار را مي‌توان به چهار دوره تقسيم کرد: دوره نخست (1357-1346)، دوره دوم (1367-1358)، دوره سوم (1383-1368) و دوره چهارم (از 1384 تاکنون)

× دوره نخست (1357- 1346)

بورس اوراق بهادار از پانزدهم بهمن سال 1346 فعاليت خود را با انجام چند معامله بر روي سهام بانك توسعه صنعتي و معدني آغاز كرد. در پي آن شركت نفت پارس، اوراق قرضه دولتي، اسناد خزانه، اوراق قرضه سازمان گسترش مالكيت صنعتي و اوراق قرضه عباس‌آباد به بورس تهران راه يافتند. در اين دوره گسترش فعاليت بورس اوراق بهادار بيشتر مرهون قوانين و مقررات دولتي بود که از جمله مي‌توان موارد زير را برشمرد:

1. تصويب قانون گسترش مالکيت سهام واحدهاي توليدي در ارديبهشت 1354 که به‌موجب آن مؤسسات خصوصي و دولتي موظف شدند به‌ترتيب 49% و 94% سهام خود را به شهروندان عرضه نمايند.

2. تصويب قانون معافيت‌هاي مالياتي براي شرکت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار در سال 1354.

طي 11 سال فعاليت بورس تا پيش از انقلاب اسلامي در ايران، تعداد شركت‌ها و بانك‌ها و شركت‌هاي بيمه پذيرفته شده از 6 بنگاه اقتصادي با 6/2 ميليارد ريال سرمايه در سال 1346 به 105 بنگاه با بيش از 230 ميليارد ريال در سال 1357 افزايش يافت. همچنين ارزش مبادلات در بورس از 15 ميليون ريال در سال 1346 به بيش از 34 ميليارد ريال طي سال1357 افزايش يافت.

× دوره دوم (1367- 1358)

در سال‌هاي پس از انقلاب اسلامي و تا پيش از نخستين برنامه پنج ساله توسعه اقتصادي، دگرگوني‌هاي چشمگيري در اقتصاد ملي پديد آمد كه بورس اوراق بهادار تهران را نيز در برگرفت. نخستين رويداد، تصويب لايحه قانون اداره امور بانك‌ها در تاريخ 17/3/1358 توسط شوراي انقلاب بود كه به موجب آن بانك‌هاي تجاري و تخصصي كشور در چارچوب 9 بانك شامل 6 بانك تجاري و3 بانك تخصصي ادغام و ملي شدند. چندي بعد و در پي آن شركت‌هاي بيمه نيز در يكديگر ادغام شده و به مالكيت دولتي درآمدند و همچنين تصويب قانون حفاظت و توسعه صنايع ايران در تيرماه سال 1358 باعث شد تعداد زيادي از بنگاه‌هاي اقتصادي پذيرفته شده در بورس از آن خارج شوند، به‌گونه‌اي كه تعداد آنها از 105 شركت در سال 1357 به 56 شركت در پايان سال 1367 كاهش يافت.

حجم معاملات سهام در اين دوره از 2/34 ميليارد ريال در سال 1357 به 9/9 ميليارد ريال در سال 1367 کاهش يافت و ميانگين نسبت حجم معاملات سهام به GDP به کمترين ميزان در دوران فعاليت بورس رسيد که از مهمترين دلايل آن شرايط جنگي و روشن نبودن خطوط کلي اقتصاد کشور بود. بدين ترتيب در طي اين سال‌ها، بورس اوراق بهادار تهران دوران فترت خود را آغاز كرد كه تا پايان سال 1367 ادامه يافت.

× دوره سوم (1383- 1368)

با پايان يافتن جنگ، در چارچوب برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران تجديد فعاليت بورس اوراق بهادار تهران به‌عنوان زمينه‌اي براي اجراي سياست‌هاي خصوصي‌سازي مورد توجه قرار گرفت.

بر اين اساس، سياست‌گذاران در نظر دارند بورس اوراق بهادار با انتقال پاره‌اي از وظايف تصدي‌هاي دولتي به بخش خصوصي، جذب نقدينگي و گردآوري منابع پس‌اندازي پراكنده و هدايت آن به سوي مصارف سرمايه‌گذاري، در تجهيز منابع توسعه اقتصادي و انگيزش مؤثر بخش خصوصي براي مشاركت فعالانه در فعاليت‌هاي اقتصادي، نقش مهم و اساسي داشته باشد. در هر حال، گرايش سياست‌گذاري‌هاي كلان اقتصادي به استفاده از ساز و كار بورس، افزايش چشمگير شمار شركت‌هاي پذيرفته شده و افزايش حجم فعاليت بورس تهران را در بر داشت، به‌گونه‌اي که حجم معاملات از 9/9 ميليارد ريال سال 1367 به 104.202 ميليارد ريال در پايان سال 1383 رسيد و تعداد بنگاه‌هاي اقتصادي پذيرفته شده در بورس تهران از 56 شركت به 422 شركت افزايش يافت.

در اين دوره دولت مجموعه‌اي از قوانين و مقررات در راستاي گسترش بازار بورس اوراق بهادار وضع نمود که تأثير بسزايي در افزايش حجم معاملات داشت، از جمله:

1. تبصره 35 قانون بودجه سال 1378 کل کشور که در آن به وظيفه دولت نسبت به تعيين تکليف همه شرکت‌هاي بخش دولتي از راه ادغام، واگذاري و فروش سهام به بخش‌هاي خصوصي و تعاوني اشاره شد.

2. ماده 94 قانون برنامه سوم توسعه (1383- 1379) که بر اساس آن شوراي بورس موظف شد تا کارهاي لازم را براي ايجاد شبکه رايانه‌اي بازار سرمايه ايران به‌منظور انجام گرفتن دادوستد الکترونيک اوراق بهادار در سطوح ملي و پوشش دادن خدمات اطلاع‌رساني در سطح ملي و بين‌المللي انجام دهد. همچنين بر اساس ماده 95 برنامه سوم توسعه، شوراي بورس مجاز شد تا دست به راه‌اندازي بورس‌هاي منطقه‌اي در سطح کشور بزند و راهکارهاي لازم را براي قابل معامله شدن ديگر ابزارهاي مالي در بورس اوراق بهادار فراهم نمايد.

از سال 1369 محاسبه شاخص بهاي سهام در بورس اوراق بهادار تهران آغاز شد که مقدار آن از 472 واحد در سال 1370 به 12.113 واحد در سال 1383 رسيد.

× دوره چهارم (از سال 1384 تاکنون)

در سال 1384، نماگرهاي مختلف فعاليت بورس اوراق بهادار در ادامه روند حرکتي نيمه دوم سال 1383، همچنان تحت تأثير رويدادهاي مختلف داخلي و خارجي و افزايش بي‌رويه شاخص‌ها در سال‌هاي قبل است .

از جمله رويدادهاي اساسي اين دوره عبارتند از:

v تصويب قانون بازار اوراق بهادار جمهوري اسلامي ايران (1/9/1384)

v تشکيل شوراي عالي بورس و اوراق بهادار

v تشکيل سازمان بورس و اوراق بهادار

v تشكيل بورس اوراق بهادار تهران (شركت سهامي عام)

v تشکيل شرکت سپرده‌گذاري مرکزي اوراق بهادار و تسويه وجوه

تعریف و ابزار های بازار سرمایه چیست ؟

بازارسرمایه

در بازار سرمایه اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال به فروش می رسد. با در نظر گرفتن این واقعیت که پس‌انداز و سرمایه‌گذاری برای رشد اقتصاد حیاتی هستند، بازار سرمایه پلی است که پس‌انداز واحدهای اقتصادی دارای مازاد را به واحدهای سرمایه‌گذاری که بدان نیازمندند انتقال می‌دهد. بنابراین بازار سرمایه، واحدهای پس‌اندازی و سرمایه‌گذاران را با یکدیگر ارتباط می‌دهد. از طرف دیگر سازوکارهای تعبیه شده در این بازار از طریق رشد حجم پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، رشد اقتصادی را تسریع می‌کنند. استفاده از بازار سرمایه برای تأمین مالی مخارج دولت نیز از جمله قدیمی‌ترین و متداولترین شکل مبادلات مالی است. اتکای دولت‌ها به بازار سرمایه در اغلب اقتصادهای مدرن نه تنها از این جهت مهم است که دولت‌ها غالباً اوراق بدهی منتشر می‌کنند تا بخش عمده هزینه‌های خود را تأمین مالی نمایند، بلکه استقراض دولت غالباً حجم عظیمی از کل وجوه عرضه شده در بازار توسط وام‌دهندگان را جذب می‌کند.

ابزارهای بازار سرمایه

الف – ابزارهای تأمین مالی دراز مدت

سهام: سهام صرف‌نظر از شکل آن، نشان‌دهندة منافع مالک در شرکت است و از آن‌جاکه طلب و ادعای سهامداران در مورد دارایی‌های شرکت در مرحلة آخر تمام طلب‌ها قرار دارد، منافع سهام به عنوان "منفعت باقیمانده" شناخته می‌شود.

سهام عادی: سهام عادی نوعی ابزار سرمایه‌گذاری است که نشانگر مالکیت دارندة آن در یک شرکت سهامی است و به دو دستة سهام با نام و سهام بی‌نام تقسیم می‌شود.

سهام ممتاز: سهام ممتاز نوعی اوراق بهادار است که دارندة آن نسبت به درآمدها و دارایی‌های شرکت، حق یا ادعای محدود و معینی دارد. این سهام زمانی منتشر می‌شود که هزینة سهام عادی بالاتر باشد.

اوراق قرضه: اوراق قرضه اسنادی هستند که به موجب آن‌ها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهرة سالانه) را در فاصله‌‌های زمانی مشخص به دارندة پرداخت کند و در سررسید، اصل مبلغ را بازپرداخت کند.

اوراق مشارکت: اوراقی است که سود علی الحساب دارد و صادر کننده اوراق متعهد می شود اصل پول و سود قطعی را در تاریخ معین پرداخت کند.

ب – ابزارهای ویژة مدیریت خطر

علاوه برکارکرد تأمین مالی واحدهای اقتصادی دارای کسری، مقابله با ریسک همراه با سرمایه‌گذاری و به ویژه ریسک ناشی از نوسان‌های قیمتی از دیگر کارکردهای مهم بازار سرمایه است. این کارکرد بازار سرمایه، از طریق به‌کارگیری ابزارهایی تحت عنوان ابزارهای مشتق انجام می‌شود. اطلاق مشتق به این ابزارها به آن دلیل است که ارزش این ابزارها براساس، ارزش اوراق یا دارایی‌های دیگر تعیین می‌شود و در واقع مشتق از دارایی‌های دیگر است. معامله‌گران این ابزارها، برآنند که با پذیرش هزینه‌ای اندک، از ریسک زیاد نوسان قیمت اجتناب کرده و آن را به سایر سرمایه‌گذاران منتقل کنند. مهمترین ابزارهای مشتق بازار سرمایه عبارتند از:

قراردادهای اختیار معامله

اختیار معامله قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار قرارداد حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. بنابراین براساس این قرارداد، دو طرف توافق می‌کنند که در آینده معامله‌ای انجام دهند. در این معامله خریدار اختیار معامله، در ازای پرداخت مبلغ معینی، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمانی مشخصی با قیمتی که هنگام بستن قرارداد تعیین شده است، به دست می‌آورد. از طرف دیگر، فروشندة قرارداد اختیار معامله، در مقابل اعطای این حق به خریدار با دریافت مبلغ معینی هنگام عقد قرارداد، براساس مفاد قرارداد، آمادة فروش دارایی مذکور است. چنان‌که از تعریف قرارداد اختیار معامله پیداست، دارنده قرارداد (خریدار) در اعمال حق خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی ندارد و در صورت صرف‌نظر وی از اجرای قرارداد، مبلغی را که در ازای این حق، پرداخته است از دست می‌دهد. از طرف دیگر فروشنده در صورت خواست خریدار، مجبور به اجرای قرارداد است. قراردادهای اختیار معامله به دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند:

الف - قرارداد اختیار خرید
دارندة این نوع اختیار معامله، حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخصی – به قیمت توافقی– در دورة زمانی معینی بخرد.

ب - قرارداد اختیار فروش
این قرارداد به دارنده حق می‌دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دورة زمانی مشخصی بفروشد. درحالی‌که خریدار قرارداد اختیار خرید، به امید افزایش قیمت آن را می‌خرید، خریدار قرارداد اختیار فروش پیش‌بینی می‌کند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت.

قراردادهای آتی

تمامی انواع کالا را میتوان هر روز در بازار آنی (نقد) دادوستد کرد. در این بازارها، خریدار و فروشنده برای تحویل آتی کمیت و کیفیت مشخصی از یک کالا، با یکدیگر به توافق می‌رسند. وقتی قیمت آتی دادوستد، نوسان داشته باشد، معامله‌گران با ریسک (خطر) روبرو خواهند بود؛ زیرا ارزش موجودی آن‌ها ممکن است به‌طور چشمگیری تغییر یابد. برای ایمن شدن در برابر تغییرات ناگهانی قیمت، خریداران و فروشندگان می‌توانند به بازار تحویل آتی روی آورند که در آن قراردادهای تحویل آتی برای تحویل کمیت و کیفیت مشخصی از یک کالا با یک قیمت مشخص در یک زمان معین تنظیم می‌شود.

براساس این قرارداد، خریدار متعهد می‌شود که مقدار مشخصی از یک کالا را در تاریخ معین با قیمت معینی از فروشنده تحویل بگیرد و فروشنده متعهد می‌شود که کالای مورد نظر را براساس مفاد قرارداد در همان تاریخ و با همان قیمت به خریدار تحویل دهد. در سررسید قرارداد تحویل آتی، فروشنده با دریافت قیمت، کالای موضوع قرارداد را به خریدار تحویل می‌دهد و تسویه انجام می‌شود. به عبارت دیگر، تسویة قراردادهای آتی به صورت تحویل فیزیکی کالا است.

نهادهای بازار سرمایه

الف ) نهادهای خودتنظیم‌گر: بورس‌های اوراق بهادار، بورس کالا، مؤسسات سپرده‌گذاری و نگهداری اوراق بهادار.

ب ) واسطه‌های بازار: شرکت‌های تأمین سرمایه (بانک‌های سرمایه‌گذاری)، کارگزاران، معامله‌گران، مشاوران سرمایه‌گذاری، بازارگردانان، شرکت‌های سرمایه‌ گذاری.

ج ) سایر فعالان بازار سرمایه: مؤسسات رتبه‌بندی خطر و اعتبار، پردازشگران حرفه‌ای اطلاعات یا فروشندگان حرفه‌ای اطلاعات .

تعریف مزیت مطلق و مزیت نسبی

مزيت مطلق :
توان يك كشور ، بنگاه يا كارگر معيني در عرضه محصول يا خدمتي خاص با هزينه‌اي كمتر از رقيب مفروض .

مزيت نسبي :
توان خاص يك كشور در توليد ارزانتر يك محصول يا خدمتي در مقايسه با ديگر محصولات و خدمات مفهوم برتري نسبي نشان مي‌دهد ، چرا كشوري كه قابليت توليد يك رشته كالاها و خدمات را با هزينه‌اي نازلتر از ديگر كشورها دارد بايد بر فروش آنها تكيه كند و توليد ديگر كالاها را به ديگر كشورها واگذارد .

خصوصیات جالب عدد 13

● 13 عدد اول است.

● 1-13^2 عدد اول مرسن است.

13جسم ارشمیدسی موجود است. (اجسام ارشمیدسی اجسامی هستند كه وجوه آنها چند ضلعی بوده، نه لزوما از یك نوع ، و كنجهای آنها مساوی هستند.)

عدد 13كوچكترین Emirp است. (Emirp عدد اولی است كه اگر ارقام آن را معكوس كنیم مجددا عددی اول خواهد بود مثلا اعداد 13، 17،31، 37،.....)

● 169=2^13 بامعكوس كردن ارقام آن داریم: 961=2^31 "یعنی رقم های آن مجددا معكوس می شود."

●2^13، 1+ !12 را عاد می‌كند.

● 13عدد Happy است.(برای دانستن این كه عددی Happy است، مجموع مربعات رقمهای عدد را پیدا كرده و دوباره مجموع مربعات عدد بدست آمده را حساب می‌كنیم با ادامه این روند اگر به عدد 1 دست پیدا كردیم آنگاه به آن عدد Happy گفته می‌شود. مثلا برای عدد سیزده" 10=2^3+2^1 و 1=2^0+2^1 " بنابراین13 عدد Happyاست.)

● 13نیمی از 3^3+ 3^1- است.

●شاخه زیتونی كه در پشت دلارهای آمریكا كشیده شده است 13 برگ دارد.

●2^13عدد !(1 -13)+ 1را عاد می‌كند بنابراین یك عدد اول ویلسون(Wilson Prime) است. ( هر عدد اول p كه،p و p^2، مقدار p-1)!+1 ) را عاد كنند، عدد اول ویلسون نامیده می‌شود. مثلا عدد 5 عدد ویلسون است. تنها اعداد شناخته شده 5 و 13و 563 است .)

●چرتكه چینی دارای سیزده ستون مهره‌ برای محاسبات است.

● 13بزرگترین عدد اولی است كه می تواند به دو عدد متوالی به صورت n^2+3 افراز می شود.(آیا می توانید اثبات کنید؟)

● 1+13- 13^13 عدد اول است.

● نخستین حفره‌ی اول با طول سیزده بین دو عدد 113و 127اتفاق می‌افتد. (منظور از حفره‌ی اول تعداد اعداد مركب بین دوعدد اول متوالی است.)

● 13 كوچكترین عدد اول جایگشت‌پذیر (Permutable Number) است. ( این اعداد، اعداد اولی حداقل با دو رقم مجزا هستند كه با تجدید آرایش در رقم هایشان همچنان عددی اول باقی می مانند مثلا برای عدد 337 ، 733 و 373 و 337 عدد اول است از دیگر اعداد از این قسم می‌توان به 13,17,37,79,113,119و جایگشتهای آن اشاره كرد.)

● هشت عدد اول دیگر می‌تواند به وسیله تغییر یك رقم از 13 تولید شود.{11, 17, 19, 23, 43, 53, 73, 83}

● نخستین بار پرچم امریكا 13 ستاره و 13 خط داشت كه نشان دهنده تعداد مستعمرات اصلی این كشور بود.

● عدد 13 كوچكترین عددی است كه ارقام آن در پایه چهار معكوس 13 است. ( 13 در پایه چهار 31 است.)

● رویه‌ی بیضوی روی اعداد گویا كه دارای نقطه‌ی گویا از مرتبه‌ی 13 باشد موجود نیست.

● 2^13= 19+...+8+7

● عدد 2^13توسط مربعات مجزای اعداد 1 و 2 و 3 و 4 و 5 و 6 بیان می‌شود.

●طولانی ترین ركورد پرواز یك جوجه 13 ثانیه است.

سیزدهمین روز از فروردین شاید تنها بهانه‌ایی باشد برای گذر از ازدحام شهر و رفتن به طبیعت، اما خوب می‌دانیم اینبار نیز از نحسی 13 فرار می كنیم.

اما 13 برای شما تنها یاد آور نحسی آن است؟

●131211109876543212345678910111213عدد اول است.

● معكوس عدد 2^13 عددی اول است.

● ELEVEN + TWO = TWELVE + ONE( عبارت فوق تحریفی از حل معادله‌ی 13 است.)

● 13كوچكترین عدد اولی است كه از مجموع مربعات دو عدد اول مجزا یعنی 2^3+2^2 بدست می آید.

●اقلیدس و دیافانتی هر كدام 13 كتاب نوشته‌اند.

●با به كار بردن نخستین سه عدد اول داریم : 13=5+3^2

●فیلم" 13 نوامبر" ، آلفرد هیچكاك هیچگاه به پایان نرسید.

●مجموع نخستین 13 عداد اول برابر 13 امین عدد اول است.

●رساله 13 جلدی Almagestبزرگترین كار بطلمیوس بود. قضیه‌ی ریاضی را با توجه به حركتهای ماه ،خورشید و سیاره ها را فراهم ساخت.

● مجموع باقی مانده های حاصل از تقسیم عدد 13 برنخستین اعداد اول تا 13 برابر 13 است.

● 13كوچكترین عدد اولی است كه مجموع ارقام آن مربع است.

●13كوچكترین عدد اولی است كه به شكل p^2+4( كه p اول است) نوشته می شود.

● اویلر 13 فرزند داشت كه 5 فرزند او به سن نوجوانی رسیده و تنها 3 نفر باقی ماندند.

● مجموع توانهای چهارم نخستین 13 عدد اول به علاوه‌ی عدد یك ، عددی اول(6870733) است.

● 13 كوچكترین عدد اول Sextanاست این عدد برابر است با :

(p = (x^6+y^6)/(x^2+ y^2

● اگر برای عدد اول pداشته باشیم:p-1)!="-1 " mod p^2 ) آن عدد، عدد ویلسون است. ( تنها اعداد شناخته شده 5 ،13 و 563 است.)

● (13+1)13-13^(13+1) عددی اول است.

● بد یمن بودن روز جممعه ایی كه 13امین روز ماه باشد یكی از خرافات رایج در جوامع است.

●13كوچكترین عدد اولی است كه به صورت مجموع مجزا از اعداد اول به شكل 4n+3نیست.

●به طور طعنه آمیز گفته می شود كه : 13 ، 15 امین عدد خوشبختی است.

●13بزرگترین عدد اول فیبوناچی است كه(13)Fاول است.

13 از متصل شدن دو عدد نخست مثلثی ساخته می‌شود.( 1, 1+2, 1+2+3 ... اعداد مثلثی هستند.)

● مجموع نخستین 13 عدد اول 238كه مجموع ارقامش 13 است

● .به طور طبیعی هر سال 12 ماه دارد اما در حقیقت 13 ماه داریم تعجب نكنید ماه آسمان را فراموش كردید با دوازده ماه سال 13 می شود.

● 13="2^3+1^3+0^3

● كوچكترین عدد اولی است كه به صورت مجموع دو عدد اول ( 2+11) نمایش داده می‌شود و همچنین كوچترین عدد اولی است كه به صورت مجموع دو عدد مركب (4+9 ) نوشته می‌شود.

● 13بزرگترین عدد اول مینیمال در پای 3 است.

● 13/13333333333333 عدد اول است. (توجه كنید كه تعداد ارقام 3 بعد 1 ، 13 عدد است.)

● 13="3+7+3(توجه" كنید كه3^13="(7+3)+7^3)

● 0^10+2^10+3^10+5^10+7^10+11^10+13^10عدد" اول است كه بزرگترین عدد اول نا تیتانیك (Titanic Number) است. ( NumberTitanicاعداد اولی هستند كه تعداد ارقام آن بیشتر از 1000 است.)

● 13-13^2عدد اول است.

● 13+13+13/13+13*13+!13+13^13 و13+13+13/13+13*13+13^13 دو عدد پانزده رقمی اول هستند.

● 13جوابی برای معادله‌ی دیوفانتوسی (Diophantine Equation) z^2="x^3-y^3" است. یعنی؛ 3^7-3^8="2^13

● 13/(13+13+13+13+13+13+13+131313+13^13) عددی اول است كه شامل 13بار تركیباتی از عدد 13 است مثلا 131313سه بار 13 در آن آمده است.

● ماموریت قمر" آپولو 13" در مسیر ماه بی نتیجه ماند علت انفجار در قسمتی از سفینه بود . نكته جالب این است كه این قمر در ساعت 13:13 پرتاب شده بود و این اتفاق در 13 اوریل شكل گرفت. ( احتمالا روز جمعه!!!!!!!!)

● 13امین عدد اول مرسن عدد 1-521^2 و 13امین عدد لوكاس (Lucas Number) عدد521است.)اعداد لوكاس اعدادی هستند كه به نام ریاضیدان فرانسوی EdouardLucasنامگذاری شده اند و در دنباله 1 و3و4و7 و11و.... قرار دارند این دنباله به صورت ذیل ساخته می شود كه جمله اول 1 و دومین جمله 3 جمله های بعدی از مجموع دو جمله قبلی ساخته می شود مثلا جمله سوم مجموع جمله اول با دوم یعنی 1+3 است.

● (13="(!3*!1)+(!3+!1)13" و 31تنها اعداد مرسن Emirp شناخته شده هستد.

● 13كوچكترین عدد اولی است كه به شكل p^2+pq+p نوشته می‌شود.

● معكوس ((1+13^13)^13) یك عدد Brilliantاست. ( به اعدادی Brilliantگویند كه دو فاكتور اول با طول یكسان دارند.)

منبع: سایت خانه ریاضیات استان اصفهان

تاریخچه سکه و اسکناس

تاريخچه پول
شايد اختراع پول يكي از كشفيات شگرف و بي‌نظيري باشد كه بشر توانست مشكلات موجود در مبادله كالاها و خدمات را به كلي برطرف سازد. پول از كجا آمده و چه تاريخچه اي را در پشت سر دارد؟ خواندن اين مطلب به شما كمك مي كند تا با سرگذشت اين شي پرماجرا آشنا شويد.

در گذشته ديرين براي تداوم حيات، نياز هر فرد با تلاش فردي (شكار- توليد و ...) تامين مي‌شد ولي با گذشت زمان هرگز به توليد شخصي قانع نبود و اگر در آن روز بشر نمي‌توانست با زور هرچه مي‌خواهد به چنگ آورد ناگزير حاضر مي‌شد از راه معاوضه جنس با جنس (معاوضه مستقيم كالا با كالا) نيازهاي عادي زندگي را فراهم كرده و از اين راه امرار معاش نمايد. در اينگونه داد و ستدهاي اوليه (قرنها پيش از ميلاد) معاوضه دو كالا با هم بدون تعيين ارزش و معياري براي سنجش انجام مي‌پذيرفت تا آنكه راه (مبادله غيرمستقيم كالا با كالا) را در پيش گرفت و همين انتخاب موجب پيدايش "پول " گرديد.

پيدايش پول

1- كالا، واسطه مبادله:
همانطور كه اشاره شد در جوامع نخستين تحصيل انواع كالاهاي توليد شده جهت مصرف صرفا از طريق تعويض و مبادله دو كالا امكان‌پذير بود و اين مبادله مشكلات بسياري بهمراه داشت از جمله:

الف- امكان تعيين ارزش كالا براساس قبول واحد معيني كه مورد تاييد طرفين معامله باشد نبود.
ب- يافتن طرفين مبادله دو كالا (گوسفند و گندم) كه هر دو نياز به كالاهاي عرضه شده طرف ديگر داشته و آماده مبادله باشند چندان آسان نبود.
بشر در ابتدا براي حل چنين مشكلاتي اشيا و يا كالاهايي را به عنوان واسطه مبادلات به جهت سهولت داد و ستد انتخاب كرد و انتخاب آن بستگي به نوع و فراواني آن شيء يا كالاي واسطه در آن محدوده يا شهر داشت مثل صدف در سواحل دريا و گوسفند و گاو در نواحي كوهستاني و معتدل.

2- مسكوك فلزي:
تنوع توليد و لزوم رفع نياز بشر از توليدات مختلف در سير گسترش اقتصاد كشورها موجب پيدايش دو كالاي اقتصادي با ثبات ارزش نسبي كه مورد قبول عامه باشد گرديد و اين دو كالاي فلزي طلا و نقره بود.
پس از آنكه فلزات قيمتي (طلا و نقره) كشف شد و مزايا و وجوه تمايز آنها نسبت به كالاهاي ديگر به ويژه فلزاتي مثل آهن و مس و مفرغ شناخته شد، جايگزين وسايل مبادلاتي قبلي كه فاقد خصوصيات فيزيكي طلا و نقره (وفور توليد بودند) شدند و به عنوان "پول " مورد استفاده قرار گرفتند.

با گذشت زمان مسئولان امور در جوامع مختلف براي رونق داد و ستد و توسعه تجارت نسبت به ضرب سكه‌هاي طلا و نقره اقدام نمودند. براي انجام اين كار، شمش‌هاي طلا و نفره را به سكه‌هاي كوچك و متنوع تبديل و سپس آنها را به مهر خود ممهور و در قلمرو جغرافيايي خويش رايج ساختند. بطوريكه مورخان مي‌گويند اختراع سكه از سده هفتم پيش از ميلاد مسيح در كشور ليدي پا گرفته، ولي در اكتشافاتي كه اخيرا در كشور هندوستان شده مسكوكاتي بدست آمده كه ظاهرا مربوط به پنج هزار سال قبل است (سه هزار سال پيش از ميلاد). هرودوت " مورخ سده پنجم قبل از ميلاد مسيح مي‌نويسد: "در ميان مردم و ملت‌هايي كه ما مي‌شناسيم مردمان ليدي نخستين كساني هستند كه براي مصرف خود از زر و سيم سكه زدند. "

البته گروهي از محققين علوم باستان‌شناسي معتقدند كه اين افراد (ضرب‌كنندگان سكه) مهاجرين يوناني بودند كه در خدمت دولت ليدي سكه زدند و جهانيان اين اختراع را كه پس از اختراع خط بزرگترين اختراع است مديون يوناني‌ها مي‌دانند. پيش از روي كار آمدن هخامنشيان و سقوط كشور ليدي، ايرانيان از اختراع پول و رواج آن در خاك همسايه خود آگاهي داشته‌اند زيرا پس از فتح ليدي به دست كوروش كه اين سرزمين نيز در قلمرو حكومت هخامنشيان درآمد در اكروسارس پايتخت ليدي كارگاه سكه‌زني (ضرابخانه) وجود داشته و به تحقيق دانشمندان امروزي ثابت شده كه اختراع سكه در روزگار شهرياري خاندان مرمناد اتفاق افتاده است. اولين سكه‌اي كه در ايران رواج يافت، در زمان داريوش اول (516 ق.م) ضرب شد و نام آن دريك بودو سكه ديگري كه رواج داشت "شكل " بود كه وزن 6/5 گرم نقره.

3- پول كاغذي:
همزمان با نقشي كه پول فلزي در بازارهاي مختلف مبادلات و معاملات پيدا كرد كار داد و ستد و تجارت را توسعه بخشيد و موجب گسترش حرفه صرافي شد. صاحبان اين حرف واسطه عمليات پولي بين تجار در داخل و خارج از كشور بودند كه عملكردشان مقدمه نشر پول كاغذي و تشكيل بانك‌هاي امروزي گرديد.
نشر پول كاغذي در دوران پيشين به صور مختلف وجود داشته كه در زمانها و مكانهاي گوناگون داراي نقش و وظايف محدود و خاصي بوده است. مثلا در روم قبل از ميلاد، صرافها اسناد كاغذي (دست نوشته‌هايي) در اختيار مشتريان خود مي‌گذاردند يا به اشخاصي كه مسكوكات (فلزات قيمتي) خود را پيش آنها به امانت مي‌گذاشتند، سندي به عنوان "قبض رسيد " مي‌دادند. اين اسناد كه به همين عنوان "قبض رسيد " معروف بودند، به اعتبار صراف صادركننده در بازار دست به دست مي‌گشتند و عملا وظايف پول مسكوك و رايج آن زمان را انجام مي‌دادند.

اين رويه پايه‌گذار سيستم پول كاغذي به اسكناس شد كه از بدو انتشار رابطه ثابتي بين ارزش اسكناس معاملاتي با طلا و نقره برقرار ساخت و قانونمند گرديد و از قرن نوزدهم، در چارچوب مقررات و قوانين پولي و بانكي هر كشور و تحت عنوان پول قانوني، رايج و در اقتصاد و سرمايه‌داري متداول و مطرح شد.
شايد اختراع پول يكي از كشفيات شگرف و بي‌نظيري باشد كه بشر توانست مشكلات موجود در مبادله كالاها و خدمات را به كلي برطرف سازد.

شاخص ضریب جینی چیست ؟

ضریب جینی یک واحد اندازه گیری پراکندگی آماری است که معمولا برای سنجش میزان نابرابری در توزیع درآمد یا ثروت در یک جامعه آماری استفاده می شود. این ضریب با نسبتی تعریف می شود که ارزشی بین صفر و یک دارد: یک ضریب جینی پایین برابری بیشتر در توزیع درآمد یا ثروت را نشان می دهد در حالیکه ضریب جینی بالاتر توزیع نابرابر را مشخص می کند.

صفر یعنی همه درآمد و ثروت یکسان دارند (برابری مطلق) و عدد یک یعنی نابرابری مطلق به گونه ای که ثروت تنها در دست یک نفر است و مابقی هیچ درآمدی ندارد. درآمد جینی مشروط بر این است که هیچ کس دارای درامد و ثروت خالص منفی نباشد. در دنیای حاضر، ضریب جینی بین 0.230 در سوئد تا 0.707 در نامیبیا متغیر است البته تمامی کشورها در این ارزیابی وارد نشده اند.

شاخص جینی همان ضریب جینی است که بصورت درصد بیان شده و مسلماً قابل فهم تر است. برای مثال شاخص جینی سوئد 23 درصد خواهد بود.

ضریب جینی توسط متخصص آمار ایتالیایی به نام کورادو جینی توسعه یافت و در سال 1912 اعلام شد. این مفهوم همچین برای مطالعه بر مفهوم تراکم زیستی قابل استفاده است بطوریکه در نموداری نسبت تراکم انواع گونه ها در برابر نسبت تراکم هر فرد یا هرگونه قرار می گیرد.

در حالیکه بیشتر ملتهای توسعه یافته اروپایی و کانادا دارای شاخص جینی بین 24 و 36 هستند، ایالات متحده آمریکا و مکزیک شاخص جینی بالای 40 درصد دارند که نشان می دهد این کشورها دارای نابرابری بیشتری در ثروت و درآمد هستند .

با استفاده از جینی می توان تفاوت در کمیت خدمات رفاه اجتماعی و سیاستهای حقوق و دستمزد را بهتر درک کرد. البته باید دانست که جینی گاهی اوقات ممکن است گمراه کننده باشد بخصوص زمانی که می خواهیم مقایسه های سیاسی بین کشورهای بزرگ و کشورهای کوچک انجام دهیم.

یکی از مزایای نمودار جینی این است که برای استان های مختلف یک کشور نیز قابل استفاده است یا برای مقایسه بین شهرنشینان و روستانشینان. جینی اصول مخصوص به خود را دارد مثلا در آن نامی از اشخاص پردرآمد یا کم درآمد برده نمی شود. بستگی به میزان جمعیت یک کشور نیز ندارد.

از معایب ان: اقتصادهایی با درآمد مشابه و شاخص جینی مشابه باز هم ممکن است که درآمدهای بسیار متنوع داشته باشند و این به دلیل نوع طراحی سیستم جینی است که گاهی یک ایراد به حساب می آید.

شغل اپوزیسیونی چیست ؟

اپوزیسیون از نظر معنای لغوی یعنی افراد ، احزاب و تشکلهایی که مخالف وضع موجود هستند و تلاش میکنند تا وضعیت حال را بسمت ایده آلهای خودشان تغییر بدهند ، البته این تعریف در مورد ایران صدق نمیکند چرا که در ایران اپوزیسیون به کسانی گفته میشود که در ظاهر خواستار تغییر رژیم هستند و بخاطر همین هم از مردم و سازمانهای عام المنفعه و یا دولتهای خارجی حقوق میگیرند ولی در باطن خواستار براندازی نظام نیستند چرا که اگر جمهوری اسلامی سرنگون شود ، حقوق و مزایای آنها هم قطع خواهد شد چون مردم و دولت های خارجی به اهدافشان رسیده اند و دیگر حاضر نیستند به اینگونه از افراد که بجز حرف زدن های خاله زنکی کار دیگری بلد نیستند پول بدهند . این افراد هم چون میداند سواد و تجربه درست و حسابی ندارند که در حکومت آینده به آنها پست و مقامی داده شود و نیز میداند که با سرنگونی جمهوری اسلامی حقوق و مزایای آنها هم قطع خواهد شد پس نظرا و عملا مخالف براندازی هستند ولی در ظاهر صحبت از تغییر نظام میکنند . اینها همان کسانی اند که به شغل پر درآمد اپوزیسیونی مشغول هستند و هر زمان که رژیم در اقتدار باشد اینها با بلبل زبانی خواستار تغییر نظام میشوند ولی به محض اینکه جامعه به سمت تغییر رژیم گام برمیدارد اینان با انواع ترفندها سعی میکنند مسیر جامعه را منحرف کرده تا مبادا نظام به لبه پرتگاه نزدیک شود .

من نمیخواهم در اینجا مصداقی صحبت کنم که مثلا فلان فرد و فلان گروه شغلش اپوزیسیونی است بلکه معیار شناخت اپوزیسیون نماها را نشان دادم تا شما متوجه شوید چه کسانی براندازند و چه کسانی پس انداز ! اگر فقط در همین 2 سال گذشته یک نگاهی گذارا به اپوزیسیون داخل و خارج کشور کنید خواهید دید چه افراد و گروه هایی در لحظات حساس در کنار مردم بودند و از خواسته ملت که همانا سرنگونی رژیم است حمایت میکردند و چه کسانی در همان لحظات حساس سعی میکردند که فتیله اعتراضات را پائین بکشند و یا اهداف حرکت اعتراضی مردم را منحرف کنند .

عکس - محمود علمدار !

اگر در کربـــلا محمــــود بودی .... حسیـــن بی یاور و تنها نبودی!

کارتون - اقتصاد مال خر است !

کاری از نیک آهنگ کوثر

دانلود کتاب ها و پژوهش های اقتصادی بانک مرکزی ایران

آیا بدهیهای سنگین دولتهای غربی، بحران بین‌المللی فروخفته را مجدداً زنده خواهد کرد؟

بررسی انتشار اسکناسهای با ارقام اسمی بزرگتر

بررسي بهره‌وري در اقتصاد ايران

تغيير در ارزش داراييهاي خارجي بانک مرکزي

نقش بانک مسکن در تامين مالي مسکن

ابعاد گوناگون فقر در ايران

بازار رهن و نارسايي تامين مالي مسکن در ايران

اندازه دولت دراقتصاد ايران

بررسي مقايسه‌اي شاخص‌هاي فضاي کسب و کار در ايران و جهان

تورم، نااطميناني تورم و پراکندگي قيمت‌هاي نسبي در ايران

کاربرد الگوريتم ژنتيک در ترکيب پيش‌بينيهاي تورم

شاخصهاي کمي نمودن فن‌آوري و جايگاه ايران در مقايسه‌هاي بين‌المللي

استخراج پهناهاي نااطميناني پيش‌بيني تورم

سازماندهي توليد

بررسي ارتباط متقابل شاخصهاي WPI، PPI و CPI

نظمهاي آماري بخش واقعي در اقتصاد ايران (85-1368)

بهره‌وري نيروي کار، سرمايه و کل عوامل توليد

روش تحلیل مولفه‌های اساسی و بررسی عوامل- استخراج شاخص قیمت داراییها و بررسی اثر آن بر تورم

رفرم پولی، الزامات ایران، تجربه کشورهای دیگر

گزیده‌اصول کمیته بال (بازل) برای نظارت بانکی موثر

کاریکاتور - عاقبت دیکتاتور حقیر ایران

عکس محمدرضا حیاتی ( گوینده خبر شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ) به همراه همسرش

آقای حیاتی! چرا خبرسازی های صدا و سیما بر علیه اپوزیسیون و آزادیخواهان و فعالان حقوق بشری را اینقدر با غیظ و خشم میخوانی؟ باور کن اگر با همان حالت معمولی هم بخوانی حقوقت رو کم نمیکنند ( البته شاید از بخشی از پاداشها محروم شوی ).

جناب حیاتی بفکر دوران بازنشستگی ات هم باش! باور کن که جمهوری اسلامی به کسی وفا نکرده است و وقتی هم که خرش از روی پل شما گذشت به شما هم وفا نخواهد کرد!

قرار داد فیوچر یا آتیه چیست ؟

قرار داد آتيه یا همان فیوچرز چيست؟

در بازار مالي، قرارداد آتيه یا همان فیوچرز قراردادي است که همه اطلاعاتی که یک معامله که برای عادلانه بودن نیاز دارد در آن قید شده است. قراردادی براي خريد يا فروش يک کالاي مشخص با تاريخ تحويل در زماني مشخص و قيمت آن کالا در هنگام معامله اين قرارداد بين خريدار و فروشنده مشخص شده و در بورس آتيه (بازار مالي) معامله ميگردد.

اين قرارداد در اين بازار زمان تحويل کالا دارد که سرسيد قرارداد (delivery date) يا زمان تسويه حساب نهايي(final settlement date) ناميده ميشود و در صورتي که خريدار (يا فروشنده) اين قرارداد تصميم بگيرد تا کالاي مورد نظر را به طور فيزيکي تحويل بگيرد (تحويل دهد) اين امر در تاريخ سررسيد قرارداد الزامي بوده و اين مطلب مهم معامله قرارداد آتي را قانوني و از نظر مذهبي هم مجاز ميکند. اين امر در ايران هم مثل ساير نقاط جهان صحيح است.

لازم به ذکر است که به همين دليل (حقيقي و لازم الاجرا بودن اين معامله) قرارداد آتي داراي پشتوانه اجرائي است و ميتوان خود اين قرارداد را مثل يک سفته تا قبل از سررسيد آن (دقيق تر بگوئيم تا قبل از غير قابل انتقال شدن) خريد و فروش کرد. چون ارزش اين قرارداد مستقيما به ارزش کالائي که اين قرارداد تحويل ميدهد (تحويل ميگيرد) وابسته است وقتي آنرا ميخريد پس از بالا رفتن ارزش آن کالا ميتوانيد قرارداد را فروخته و از سود خود استفاده ببريد. در صورتي که پيش بيني شما اينست که قيمت کالاي مورد نظر در آينده (پس از چند ماه يا چند روز يا چند ساعت) تنزل خواهد داشت ميتوانيد ابتدا اين قرارداد را بفروشيد وپس از نزول قيمت بخريد و از سود اين اختلاف قيمت بهره ببريد. چون اين قرارداد در يک بازار مالی (بورس آتيه یا همان فیوچرز ) معامله ميشود عملا طرف فيزيکي تمام معاملات اتاق پاياپاي آن بورس است و وقتي شما مثلا يک کيلو طلا را يک بار فروخته وقبل از تاريخ تحويل يک بار خريده باشيد ديگر تعهدي براي تحويل دادن (تحويل گرفتن) آن کالا به هيچ کس نداريد.

دقت کنيد که هر گاه شخصي يک قرارداد را ميخرد حتما شخص ديگري آنرا فروخته است و اتاق پاياپاي بورس صرفا ضمانت جابجائي اين مبالغ بين طرف سود برده و طرف متضرر را به عهده دارد و خود بورس يا کارگذار آن سود و يا زياني در این معامله ندارند. بورس اين ضمانت را از طريق کارگذار اجرائي ميکند. کارگذار خريدار از يکسو و کارگذار فروشنده از سوي ديکر از اين اشخاص که طرفين قرارداد هستند وديعه اي دريافت کرده و آنرا به حساب بانکي اتاق پاياپاي واريز ميکند و تا پايان نظارت دارند که ضرر طرف متضرر از وديعه او بيشتر نشده و قرارداد هميشه ضمانت اجرائي خود را با قدرت تمام حفظ کند. بابت اين خدمات که منجر به ايجاد يک سيستم کاملا قانوني و قابل اعتماد براي معامله گران ميشود کارگذار يک کارمزد کوچک (کمتر از يک درضد ارزش معامله) از مشتري خود دريافت ميکتد و بخشي از آن را به شرکت بورس يا همان بازار ميپردازد.

قيمتي که در هنگام معامله اين قرارداد بين خريدار و فروشنده توافق ميشود متضمن قيمت تحويل آن کالا در روز تحويل است و به قيمت تسويه (settlement price) معروف ميباشد. يک قرارداد آتيه یا همان فیوچرز براي هر دو طرف خريدار و فروشنده ايجاد تعهد ميکند و با قرارداد اختيار یا همان آپشن که براي خريدار فقط ايجاد يک حق و براي فروشنده ايجاد تعهد ميکند از اين لحاظ متفاوت است. به عبارت ديگر خريدار يک قرارداد اختيار یا آپشن ممکن است به قرارداد عمل نمايد يا از آن صرفنظر کند ولي دوطرف يک قرارداد آتي ملزم به اجراي قرارداد در زمان تسويه هستند. فروشندگان، کالاي مورد نظر را به خريداران تحويل ميدهند يا اگر اين معامله در بازار آتي "تسويه نقدي" (cash-settled) داشته باشد اين پول از حساب معامله گر متضرر به حساب آنکه سود برده منتقل ميگردد. براي خروج از الزام تعهد قبل از زمان تسويه، خريدار يک قرارداد آتي بايستي موقعيت خود را با فروش همان قرارداد و فروشنده باخريد آن خنثي کرده و به شکل قطعي به تعهد خود پايان دهد.

ترید قانون مند و بدون غش و شفاف

قراردادهاي آتيه یا همان فیوچرز نقدشوندگي خود را مديون روراستی و مشخص کردن همه جوانب مورد معامله هستند که همه مشخصات اين کالا شامل کميت و کيفيت و زمان و مکان تحويل کالا در آنها ذکر شده است و لازم الاجرا. کالائي که قرارداد آتيه یا همان فیوچرز تحويل آنرا ضمانت دارد دارائي پايه يا دارائي زيربنا براي اين قرارداد ناميده ايم. اين دارائي زير بنا ميتواند طلا يا گندم يا يک ارز يا سهام يک شرکت باشد که کمیت و کیفیت آن به وضوح در قرارداد ذکر شده است. نحوه ختم قرارداد که با تحویل کالا و یا به صورت نقدی قابل انجام است کاملا مشخص شده. واحد و کمیت دارائی زیربنای قرارداد که در واقع همان چیزی است که شما ترید میکنید کاملا مشخص است. واحد پولی که قرارداد با آن معامله میشود ذکر شده.

مثلا وقتی میگوئیم از طرق کارگذاری تخت جمشید نفت ترید میکنیم یعنی نفت سبک و شیرین غرب تگزاس WTI که همان نفتی است که در بورس NYMEX در نیویورک ترید میکنند مورد معامله شماست. مشخصات فنی آن شامل شامل چگالی و درصد سولفورمجاز و ... و همچنین زمان و مکان تحویل و حداقل تغییر قیمت مجاز (تیک یا آنچه در ایران معروف است پیپ) و خلاصه همه آنچه که خریدار و فروشنده یک کالا باید بدانند در قرارداد ذکرشده و همه میتوانند آنرا بخوانند. بالاخره شما دارید این کالا را معامله میکنید و شاید دلتان خواست آنرا تحویل بگیرید پس حق دارید همه چیز را راجع به آن بدانید.

ودیعه یا مارجین

برای آنکه سرمایه گذار (تریدر) اجازه یابد تا یک قرارداد آتیه یا همان فیوچرز را بخرد و یا بفروشد بورس از او ودیعه ای را درخواست میکند که مارجین نام دارد. این ودیعه که توسط کارگذار از تریدر ها جمع آوری میشود به حساب بانکی اتاق پایاپای بورس واریز میشود. این ودیعه که متعلق به تریدر است میتواند هر لحظه توسط او از کارگذار درخواست شود و کارگذار موظف است آنرا فورا به سرمایه گذار تحویل دهد. سپس کارگذار به نوبه خود این مبلغ را صبح روز بعد از اتاق پایاپای بورس دریافت میکند.

علت درخواست این مبالغ از تریدر ها بسیار ساده است. بازار مالی جائی است که همه میتوانند با خیال راحت ترید کنند و واهمه ای ندارند که طرف مقابل که با او ترید کرده اند امکان دارد زیر حرف خود بزند. اصولا بورس یا همان بازار مالی به همین علت جذاب است. ودیعه سپاری یکی از مهمترین مکانیزم هائی است که که بورس را به ایجاد این محل امن برای تریدر ها کمک میکند.

فرض کنید یک تریدر یک کیلو طلا خریده به قیمت 800 دلار به ازای هر اونس. این یعنی یک تریدر دیگر همین یک کیلو طلا را فروخته به همان قیمت. وقتی قیمت طلا تغییر کند یکی از آنها متضرر و دیگری سود میبرد. اما در لحظه انجام این معامله هیچکس نمیداند کدامیک ضرر و کدام سود خواهد کرد. به همین علت از هر دوطرف و از طریق کارگذارشان مبلغی ودیعه گرفته میشود تا قطعی بودن این معامله تضمین شده باشد. طرفی که ضرر داده حق ندارد ودیعه خود را برداشت کند مگر آنکه تصمیم بگیرد قرارداد را الغا کند. در این هنگام اگر خریدار بود باید آنرا بفروشد و اگر فروشنده بود باید یک قرارداد بخرد. مبلغ ضرر او که همان سود طرف مقابل است از ودیعه او کسرشده و به حساب طرفی که سود کرده اضافه میشود و او میتواند باقیمانده مبلغ را درخواست کرده و پس بگیرد.

طرفی که سود برده از همان لحظه که وارد سود شده میتواند این مبلغ اضافه بر ودیعه خود را درخواست و دریافت کند. اصل ودیعه نیز پس از خارج شدن از قرارداد قابل دریافت است. او نیز برای خارج شدن از تعهد قرارداد در صورتی که خریدار بود باید آنرا بفروشد و اگر فروشنده بود باید بسادگی آنرا بخرد. البته هیشه این امکان نیز وجود دارد که کالا یا ارز زیربنای قرارداد را تحویل گرفته یا تحویل بدهند. پس همانطور که واضح است این ودیعه برای برطرف کردن ریسک تریدر ها توسط بازار و از طریق کارگذار اخذ شده ودر حساب بانکی متعلق به بورس و نه نزد کارگذار نگهداری میشود. این ودیعه از دو قسمت تشکیل میشود. مارجین پوزیشن و مارجین سود و زیان.

مارجین پوزیشن یا مارجین اولیه

مبلغ این ودیعه بر اساس یکسری محاسبات ریاضی و آماری تعیین میشود. بازار های مختلف از مدل های ریاضی مختلفی برای محاسبه مارجین استفاده میکنند ولی نتیجه این محاسبات اختلافات کوچکی با هم دارند. در بورس DGCX دوبی این محاسبات بر اساس سیستم ریاضی SPAN انجام میشود که اکثر بازارهای دنیا از آن تبعیت میکنند. بورس بر اساس این سیستم محاسبه یک مارجین اولیه Initial Margin را برای هر قرارداد محاسبه کرده و به کارگذار اعلام میکند. این حداقل مبلغی است که باید در همه لحظات در حساب تریدر موجود باشد تا او حق در دست داشتن قرارداد (و به زبان ترید حق داشتن Open Position را) داشته باشد. ا ین مارجین توسط بورس تعیین میشود.

مارجین سود و زیان

تریدری که پوزیشن او بلافاصله وارد سود میشود تا زمانی که پوزیشنش در سود است به مبلغی بیش از این مارجین اولیه نیاز ندارد. ولی اگر این پوزیشن بلافاصله یا در طول مدتی که تریدر قصد دارد آنرا باز نگه دارد وارد ضرر شود بلافاصله توسط دائره کنترل ریسک در بورس بسته خواهد شد. کارگذار برای حفاظت تریدر در مقابل چنین اتفاقی مارجین سودو زیان را با توجه به میزان ریسک پذیری او محاسبه کرده و همیشه نظارت میکند تا مشتری او به علت کمبود ودیعه شانس خود را در سود بردن از معاملاتش از دست ندهد.

عکس - آخوندها در حال بوسیدن دست فرح پهلوی !

بررسی مکاتب اقتصادی از آغاز تا کنون

1. اندیشه های اقتصادی یونان قدیم :

 تفکر اقتصادی یونان مدیون اندیشه های دو فیلسوف بزرگ یعنی افلاطون و ارسطو است . اندیشه اقتصادی افلاطون بر پایه ی اخلاق بنا شده بود . وی پول و فضیلت را دو کفه ی ترازو می دانست که محال است یک طرف بالا رود و دیگری نزول نکند .ارسطو مخالف تجارت و سوداگری بود ولی با مالکیت ارضی در چارچوب خانواده موافق بود و بردگی را لازمه ی تولید می دانست .

 2. اندیشه های اقتصادی قرون وسطی :

 در این دوره تا قرن 10 م. به اقتصاد از دیدگاه اخلاق می نگریستند . کلیسا مادی گری را نفی می کرد و مبادله به صورت کالا به کالا بود . از قرن 12 م. به علت پیدایش کارگاههای صنعتی و از قرن 13 م. به علت توسعه روابط خارجی اروپا با خاورمیانه از طریق دریای مدیترانه یک دوره ترقی اقتصادی بوجود آمد و پول بعنوان وسیله ی پرداخت رواج یافت . ولی تا پیدایش مرکانتیسم مسائل اقتصادی برپایه عدالت و اصول مسیحیت بررسی می شد .

 3. مرکانتیسم یا مکتب سوداگری :

 در قرن 15 و 16 م. با تسلط اروپا بر دریای مدیترانه و به دنبال آن اختراع ماشین چاپ و هم چنین دسترسی به هند و سایر سرزمینهایی که دارای معادن گرانبها بودند و کنار رفتن فئودالیسم توسط دولتهای متمرکز و بالاخره رفرم مذهبی اروپاییان را به گردآوری ثروت علاقه مند کرد .

 این گروه پیش از آنکه اقتصاد را از جنبه ی رفاه بنگرند جنبه ی قدرت دولت و قدرت اقتصادی را مورد تحلیل قرار دادند و به همین دلیل به آنها مکتب <اقتصاد قدرت > می گویند . باید اظهار داشت که این مکتب اولین قدمها را جهت تدوین و تنظیم نظریات اقتصادی برداشت.

 4. لیبرالیسم اقتصادی :

 الف . لیبرالیسم فیزیو کراتها (مکتب طبیعیون ) : این مکتب هنگامی مطرح می شود که صنایع فرانسه در حال رکود و بحران است و بار دیگر توجه اقتصاددانان به کشاورزی و زمین معطوف شد . طرفداران این مکتب به طرفداری از آزادی برخاستند . از پیشتازان آن دکتر کنه فرانسوی بود .

 ب. لیبرالیسم کلاسیک :

 این مکتب در انگلستان در نیمه ی اول قرن 18 بنیان نهاده شد . پیدایش آن همزمان با پایان دوره فئودالی و شروع سرمایه داری صنعتی می باشد .سرمایه داران خواهان عدم دخالت دولت برای آزادی کامل اقتصادی برای سود و منافع شخصی بودند .

این گروه به دو دسته تقسیم می شوند .

 1. علمای اقتصادی خوشبین : آدام اسمیت و باستیا

 2. لیبرالهای بدبین : رابرت مالتوس و دیوید ریکاردو

 دسته خوشبین ها عقیده دارند که اصالت فرد با جریان طبیعی اقتصاد موجب رفاه جامعه خواهد شد . دسته بدبین ها ضمن قبول همان قواعد اجرای آزادی و قوانین مکشوفه را موجب فقر می دانستند .

 5. مکتب نئوکلاسیک :

 از خصوصیات این مکتب که در نیمه دوم قرن 19 شکوفا شد آنست که موسسان می خواستند علم اقتصاد را تنها اصل مسلمی که "انسان در جستجوی تمتع بیشتر با کوشش کمتر است " پایه گذاری کنند . این نحوه فکر همانست که کلاسیکها نفع شخصی را محرک فعالیتهای انسانی تشخیص داده بودند . برجسته ترین عضو این مکتب آلفرد مارشال است . وی نظریه های عرضه / تقاضا /ارزش مبادله و توزیع درآمد ملی را مطرح کرد .

 6. تحلیلهای اقتصادی جدید :

 وقوع دو جنگ جهانی باعث بوجود آمدن سیاستهای اقتصاد ملی شد. اولین کسی که به نارسایی و نا کفایی نظریه جامع لیبرالها حمله برد "لرد کینز " انگلیسی بود . وی به بررسی ذو تعادل جزیی یعنی کالاهای مصرفی و تعادل کالاهای سرمایه ای پرداخت و نتیجه گرفت که برای اینکه تعادل کلی حفظ شود باید این دو تعادل را برقرار کرد .

 منابع :

 تاریخ عقاید اقتصادی -فریدون تفضلی -

 اقتصاد - عبدالله جاسبی -

 کلیات علم اقتصاد - باقر قدیری قدیری اصل -

سپرده قانونی چیست ؟

سپرده قانوني: در صدي از سپرده هاي ديداري و مدت دار كه بانكهاي تجاري طبق قانون بايد نزد بانك مركزي نگهدارند. سپرده قانوني صرفنظر از خصلت تضمين موجوديت سپرده سپرده گذاران و پيشگيري از وقوع ورشكستگي وآشفتگي بانكي ناشي از هجوم يكباره مشتريان براي دريافت سپرده هاي خود، ابزار بسيار مهمي است در سياست پولي.

تعریف بازار چیست ؟

بازار : هر شبكه‌اي كه خريد و فروش كالاها و خدمات در آن انجام پذيرد . بازار لزوماً نبايد وجود مادي داشته و فضاي مشخصي را در برگرفته باشد به عنوان مثال بازار معاملات سهام در سطح جهاني بازاري است كه عمليات آن صرفاً از طريق شبكه مخابرات بين‌المللي انجام مي‌گيرد و در مجموع جاي معيني ندارد . در اغلب رشته‌هاي اقتصادي عصر حاضر بازار نقش اساسي دارد ، زيرا در اقتصاد بازار آزاد از طريق بازار است كه تخصيص منابع انجام مي‌گيرد . در اقتصاد سنتي ايران بازار معمولاً مكاني مسقف بوده كه در آن صنوف مختلف در راسته‌هاي خاص خود به دادوستد اشتغال داشته‌اند . بدين ترتيب بازار سنتي به دليل مركزيتي كه در امور اقتصادي و تجاري داشت خودبخود به مركز زندگي سياسي نيز تبديل مي‌شد .

تعریف اصطلاح کوتاه مدت در اقتصاد چیست ؟

كوتاه مدت : دوره زماني كه در آن يك بنگاه توليدي قادر به تغيير تمام عوامل توليد خود نباشد. بدينسان بنا به امكانات مختلف هر بنگاه در تغيير نهاده هاي خود مي توان دوره هاي كوتاه مدت داشت.مثلا يك بنگاه توليدي ممكن است نتواند هيچ يك از نهاده هاي خود را در خلال يك هفته تغيير دهد, براي تغيير نيروي انساني و مواد اوليه خود نيازمند زماني معادل يك ماه باشد و تغيير بخش عمده نهاده هاي او (به جز تغيير برخي ماشين آلات كه مثلا مستلزم دوسال وقت است ) در مدت يك سال مقدور باشد. ضمنا بنگاه مزبور ممكن است با تحمل هزينه بيشتر مدت زمان كوتاه مدت خود را كاهش دهد و مثلا با اجاره ماشين آلات مورد نظر به نرخي بالاتر , زمان دو ساله تغيير آنها را كاهش دهد. پس كوتاه مدت بيشتر يك مقوله اقتصادي است تا تكنولوژيك . به طور كلي اصطلاح كوتاه مدت را مي توان براي مشخص كردن هر دوره زماني كه بروز و تحقق آثار تغييرات معيني در آن ممكن نباشد به كار برد.

تعریف پول چیست ؟

پول : هر چيزي كه به مثابه واسطه مبادله از سوي همگان پذيرفته شده و به مثابه واحد ارزش بيان كننده قيمت ديگر اشياء باشد .

تعریف اصطلاح داده در اقتصاد چیست ؟

داده:يك عامل توليد. در متون اقتصادي گذشته عامل توليد اصطلاح متداول بود ليكن امروزه براي بيان مفهوم مزبور از اصطلاح داده استفاده مي شود كه مشخص كننده كالا وخدمات به كار رفته در فرايند فني توليدفراورده هاي مختلف است.

تعریف بازار سرمایه چیست ؟

بازار سرمايه : بازار وجوه آماده براي وام دادن در زماني بلند مدت‌تر از زمان بازار پول كه در آن وجوه كوتاه مدت وام داده مي‌شود . اگرچه مرز شخصي اين دو بازار را از يكديگر جدا نمي‌كند ولي در اصل وامهاي بازار سرمايه براي سرمايه‌گذاريهاي ثابت در صنعت و تجارت بكار مي‌رود .

اگر آخوندها و پاسدارها به شغلهای سابقشان باز میگشتند ...

دیگر مجبور نبودیم تا از افغانی های عزیز در کارهای ساختمانی، کشاورزی و دامداری استفاده کنیم.

تعریف بازار پول

بازار پول : موسسات پولي دست اندر كار خريد و فروش اوراق بهادار كوتاه مدت ، اسناد اعتباري طلا و ارز .

اساس فعاليتهاي اين بازار در اين مفهوم نهفته است كه پول داراي ارزش زماني است و لذا استفاده از آن در قبال بهره مي‌تواند قابل خريد و فروش باشد . پول كوتاه مدت در بازار پول معامله‌ مي‌شود و پول بلند مدت در بازار سرمايه . البته هيچ يك از اين دو بازار را نمي‌توان در مكان و محل معيني يافت و در حقيقت اين بازارها گوياي مجموع فعاليتهاي اقتصادي و معاملاتي هستند كه اغلب با تلفن و تلكس انجام مي‌گيرند . اين نوع بازارها در اقتصاد پيچيده كشورهاي پيشرفته كاركرد بسيار گسترده و پراهميتي دارند .

نرخ ارز چیست ؟

نرخ ارز: قيمت مبادله پول رايج يك كشور با پول رايج كشور ديگر . اين مبادلات عموما نقدي و يا وعده دار در بازار ارز انجام مي گيرند. در هر لحظه نرخ واقعي هر ارز توسط عرضه و تقاضاي مربوطه در بازار تعيين ميشود. عرضه و تقاضا نيز به نوبه خود به كسري يا مازاد تراز پرداختهاي هر كشور ؛ تقاضا براي پول جهت پرداخت تعهدات و نيز انتظارات مربوط به تغييرات آتي نرخ بستگي دارد. هرگاه هيچگونه كنترل دولتي بر بازار ارز نباشد آنگاه نظام كامل نرخ شناور ارز وجود خواهد داشت.

آشنائی با موشک هلفایر ، کابوس قایقهای تندروی سپاه پاسداران

ساعت یک بامداد 17 ژانویه سال 1991 هشت فروند بالگرد آپاچی از یگان هوانیروز آمریکا واقع در غرب عربستان سعودی رهسپار ماموریت"نورمادی" شدند. هدف اصلی عملیات انهدام دو ایستگاه راداری مهم عراق در فاصله 56 کیلومتری بود.گروه به دو تیم چهار تایی تقسیم شد و به مدت 90 دقیقه در سکوت کامل رادیویی در ارتفاع پایین به پرواز در آمد.درست در ساعت 2:38 بامداد بالگردهای آپاچی 28 موشک هلفایر را به سمت دو ایستگاه راداری شلیک کردند که به انهدام آنها منجر شد و کریدوری به پهنای 32 کیلومتر ایجاد کرد.5/4 ساعت بعد عملیات"توفان صحرا"شروع شد و بیش از صد فروند هواپیما شروع به حرکت بر فراز عراق کردند. این عملیات را نخستین کاربرد موشک هلفایر می دانند. هلفایر سامانه ی موشکی هوا به زمین است که دقت و توانایی تخریب بالایی داشته و می تواند برای انهدام اهداف بزرگ و سنگین در حملات هوایی مورد استفاده قرار گیرد.این موشک می تواند از بالگردهای مختلفی همچون AH-64,AH1W,OH-58,UH-60 شلیک شود.

معرفی سامانه موشک هلفایر

اگر چه سامانه موشکی هلفایر در ابتدا برای استفاده در عملیات ضد تانک طراحی شد اما ادعا شده که برای اهداف دیگر هم کاربرد موفقیت آمیزی داشته است.سامانه ی یاد شده می تواند اهدافی همچون انبار مهمات , رادارها , تجهیزات ارتباطی , ساختمان ها و حتی ناوهای کوچکی را هم که با سرعت بالا در حرکت هستند را به گونه ای موثر از کار بیاندازد و نابود کند.حتی در صورت نیاز می تواند بعنوان موشک هوا به هوا و برای هدف قرار دادن بالگردهای با سرعت کم یا نزدیک سطح زمین استفاده شود.

هلفایر از ترکیب حرف اول کلمات هلی برن و آتش و رها تشکیل شده است که می تواند این برداشت را به وجود آورد که موشک ، پس از شلیک به طور خودکار و بدون نیاز به هدایت توسط انسان به سمت هدف پرواز می کند.در صورتی که این برداشت حداقل برای نمونه های اولیه این سامانه نادرست است.نمونه های اولیه موشک هلفایر دارای هدایت نیمه فعال لیزری بودند. این موشک به یک پرتو لیزری کد گذاری شده نیاز دارد تا روی هدف قفل کند و موشک از این طریق موقعیت هدف را تشخیص داده و به آن اصابت کند.بنابراین موشک هدف را پیدا نمی کند در واقع پرتو لیزر منعکس شده از هدف را می یابد.ساختار کلی موشک هلفایر در انواع مختلف مشتمل بر پنج بخش اصلی میباشد که شامل بخشهای پیشران, جستجوگر لیزری, بخش هدایت, بخش کنترل و سرجنگی میشود .

بخش پیشران بین بخش های هدایت و کنترل و در نزدیکی انتهای موشک واقع شده است.این بخش دارای پیشران سوخت جامد است که بسته به دمای هوای بیرون ، کم و بیش 2 تا 3 ثانیه می سوزد.هدف از بخش پیشران تولید نیروی پیشران کافی برای جدا شدن موشک از پرتاب گر است تا به شتاب 10g دست بافته و تا رسیدن به هدف در بیشینه برد 8 کیلومتری نیروی رانش را فراهم کند.موشک می تواند اهداف واقع در فاصله بیش از 8 کیلومتر را در هم تخریب کند ولی با افزایش فاصله برخورد کم می شود.

ردیاب لیزری که در دماغه ی موشک قرار دارد از داخل بالگرد برنامه ریزی می شود تا کد لیزری ویژه ای را دریافت کند.از آن جایی که لیزر تابانده شده توسط علامت گذار و آنجه موشک جستجو می کند یکسان است احتمال خطای موشک در تشخیص پرتو لیزر به صفر می رسد.موشک پس از شلیک شروع به جستجو در محیط کرده و لیزر کد شده مورد نظر را که از هدف منعکس می شود را می یابد.با تشخیص آن روی هدف قفل می کند.پس از قفل ردیاب ، اطلاعات مورد نیاز را به بخش هدایت می رساند تا موشک به سمت هدف هدایت شود.بعد از دریافت اطلاعات از جستجوگر لیزری مغز موشک یا بخش هدایت اطلاعات سامانه ای فرمان را برای پایداری موشک محاسبه کرده و این داده ها را به بخش کنترل می فرستد.بخش کنترل در انتهای موشک قرار گرفته و شامل یک سامانه عملگر نیوماتیکی است که دستورات سامانه ی فرمان را به حرکت بالک های کنترلی تبدیل می کند.این بالک ها به بال های هواپیما شباهت داشته و به موشک این امکان را میدهد که به سمت انرژی لیزری که از هدف انعکاس یافته مانور دهد. سرجنگی آخرین بخش موشک است که در فرایند شلیک دخالت دارد.زمانی که موشک با هدف برخورد کند یک حس گر فعال سیگنال الکتریکی را به فیوزی که در عقب خرج سوخت قرار دارد فرستاده و باعث انفجار می گردد.خرج سوخت نیروی لازم جهت نفوذ و انفجار هدف را فراهم می آورد.

نمونه های مختلف سامانه هلفایر AGM-114

سامانه موشکی هلفایر که با کد AGM-114 شناخته می شود دارای نمونه های مختلف است.مدل AGM-114A نخستین موشک هلفایر است.پس از آن AGM-114B ارایه شد که در ارتفاع پایین تری نسبت به AGM-114A پرواز می کند.این موشک دارای موتور راکت با کمترین میزان دود نسبت به AGM-114A میباشد و در ناوگان نیروی دریایی آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد.نمونه های AGM-114F و AGM-114C هم در خط سیر پایین با کمترین میزان دود موتور راکت پرواز می کنند.در نمونه ی AGM-114K اگر بخش لیزری موشک پس از هدف یابی درونی از کار بیفتد موشک با کمک بخش رادار تجسسی تا رسیدن به هدف به حرکت خود ادامه می دهد.نمونه های AGM-114F و AGM-114K دارای سرجنگی دو مرحله ای است.این ویژگی برای بهبود بخشیدن به عملکرد سرجنگی در مقابل زره های واکنشی است.نمونه های AGM-114M به جای سرجنگی خرج گود که کاربرد ضد زره دارد به سرجنگی ترکش زا مجهز است.که دارای کاربرد تخریب اهداف نرم میباشد .

روش به کار گیری موشک هلفایر

به دو روش می توان موشک هلفایر را در میدان نبرد به سمت هدف شلیک نمود روش خودکار و کنترل از راه دور.در روش خودکار سرنشینان بالگرد هدف را شناسایی کرده و سپس موشک را شلیک می کند و تا زمان تخریب ، موشک را به کمک علامت گذاری لیزری (مستقر روی همان بالگرد) هدایت می کنند.در روش کنترل از راه دور بالگرد تنها موشک را شلیک می کند و علامت گذاری لیزری که در جایی غیر از بالگرد شلیک کننده موشک ، به عنوان مثال روی زمین یا بالگرد دیگر قرار دارد نقش هدایت موشک را تا برخورد به هدف بر عهده دارد.از آن جایی که در این روش بالگرد شلیک کننده موشک پس از شلیک نیازی به هدایت موشک ندارد می تواند از صحنه نبرد خارج شده که در نتیجه باعث افزایش حفاظت بالگرد و تیرانداز در صحنه نبرد می شود.

افزون بر دو روش به کارگیری فوق ، میتوان موشک هلفایر را به دو روش دیگر هم بر روی هدف قفل کرد. روش قفل شدن روی هدف قبل از شلیک و روش قفل شدن روی هدف بعد از شلیک.در روش اول علامت گذار لیزری قبل از شلیک موشک ، هدف را با پرتو لیزر روشن می کند.مزیت استفاده از این شیوه اطمینان خلبان بالگرد از قفل شدن موشک روی هدف در مرحله قبل پرتاب است.در این روش احتمال از دست رفتن کنترل موشک کاهش می یابد.عیب این روش ، احتمال هوشیاری هدف و نشان دادن واکنشی همچون پرتاب نارنجک های دود زا میباشد که عامل مهمی در ایجاد اختلال در فرایند هدایت موشک هلفایر است.

در روش دوم علامت گذار پس از شلیک موشک ، هدف را روشن می کند.در این روش پیش از هدف یابی لیزری بالگرد موشک را به سمت مسیر هدف شلیک کرده در نتیجه موشک ابتدا بدون دید حرکت می کند و سپس به اندازه خیلی کمی اوج می گیرد ولی تا زمان از پیش تعیین شده برای به کار افتادن لیزر ، در ارتفاع نسبتا پایین می ماند.مزیت این روش در آن است که علامت گذار در زمان مناسب هدف را با پرتو لیزر روشن می کند.از آن جایی که در این روش هدف مدت زمان زیادی تحت پرتو لیزر قرار نمی گیرد امکان نشان دادن واکنش مناسب را ندارد.معمولا در این روش در مواجه با تانک های پیشرفته امروزی که به تشخیص دهنده های تهدید لیزر مجهز هستند استفاده می شود.اگر چه به طور مشخص روش"قفل روی هدف پس از شلیک"از روش"قفل روی هدف قبل از شلیک"پیچیده تر است.

تعریف احتکار

احتكار : خريد و نگهداري كالا و فروش آن به هنگام كميابي و گراني براي دستيابي به سود فوق‌العاده . احتكار بيشتر در وضعيتي رشد مي‌يابد كه اقتصاد با كمبود عرضه روبرو باشد .

تنزیل مجدد چیست ؟

تنزيل مجدد :

تنزيل اوراق و اسناد بهادار بازرگاني از سوي بانك تجاري نزد بانك مركزي به عنوان وام دهندة نهائي . اين اوراق و اسناد بهادار توسط دارندگان آن با نرخ بهره متداول بانكي نزد بانكهاي تجاري تنزيل مي‌شوند و نيز آن را با نرخي كه تحت عنوان نرخ تنزيل مجدد توسط بانك مركزي تعيين مي‌شود نزد آن بانك تنزيل مي‌كنند . نرخ تنزيل مجدد همواره در سطحي پائين‌تر از نرخ بهره بانكي قرار دارد و لذا تفاوت آن عايد بانك تجاري مي‌گردد و ضمناً بر ميزان نقدينه او افزوده مي‌شود . هر اندازه اين تفاوت بيشتر باشد گرايش بانكها به جذب اوراق اعتباري بازار و تنزيل مجدد آن بيشتر خواهد بود و بالعكس . تعيين و تغيير نرخ تنزيل مجدد از ابزارهاي مهم سياست پولي است .

تعریف اصطلاح خدمات در اقتصاد چیست ؟

خدمات: فعاليتهاي مصرفي يا توليدي كه بيشتر نامشهود هستند و اغلب به هنگام توليد مصرف مي شوند. مثلا خدمات يك دكتر يا معلم مشهود نيست و درست در زمان توليد مصرف مي شود. با وجود اين خدمات مالي يا كامپيوتري به نوعي مشهود هستند و حاصل انها به صورت اوراق خاصي ارائه ميگردد. محاسبه ارزش افزوده و بازدهي رشته هاي خدماتي با دشواري همراه است.

ابوساکی: به شبهای جمعه قسم! صدائی بلندتر از صدای گوز امام جعفر صادق نشنیدم.

ابوساکی روایت میکند که در موسم حج با امام جعفر صادق و عده ای از یاران و شاگردان ایشان با کاروان حجاج بسمت مکه در حرکت بودند که در میانه راه در کاروانسرائی اطراق میکنند و در همانجا هم نهار را که آبگوشت بوده میخورند و سپس قیلوله ای مینمایند که به ناگاه صدایی مهیب چرت خسبیدگان را پاره میکند و مردم وحشت زده را برای کشف این معما به اینسو و آنسو روانه میدارد و در همین اثنا هم بازار شایعه و گمانه داغ داغ میشود و هر کسی چیزی میگوید، یکی میپنداشت که این صدای دهشتناک صدای رعد است و دیگری میگفت که صدای شکستن کوهها و صخره ها ست و آن یکی هم میپنداشت که صدای شیپور اسرافیل است و عن قریب میباشد که روح از جسمشان خارج شود پس فرصت را غنیمت شمرده و توبه و شهادتین را اقامه نمایند.

اوضاع به همین منوال میگذشت که ناگهان صدای داد و فریادی توجه همگان را بخود جلب نمود و وقتیکه همه نظرها به سمت مستراح کاروانسرا معطوف شد به ناگاه همه دیدند که امام جعفر صادق در حالیکه آفتابه سفالین شکسته ای را در دست داشتند و لباسهایشان هم تکه و پاره شده بود از مستراح خارج شده و با عربده میفرمودند که: ای مادر فلانها! ای خواهر فلانها! مگر نگفتم نخود به من نمیسازد چرا به من آبگوشت دادید؟

با دیدن این صحنه همه یاران و صحابه امام، دوان دوان بسمت ایشان رفتند و جویای حال معظم له شدند که امام در جواب فرمودند: هیچ نگوئید که تحملتان را ندارم فقط سریعا برایم مقداری چربی شیر شتر بیاورید تا آنرا به مخرجم بمالم تا درد سوزشش را اندکی التیام دهد، پس شاگردان امام هم، همین کار را کردند و بعد از اینکه احوال امام جعفر صادق اندکی تسکین یافت با تحکم فرمودند:" اليوم استعمال نخود و مشتقاتش باي نحو کان در حکم محاربه با الله است."

عکس – احمد جنتی در حال استفاده از اکسیر طول عمر!

شاید در نگاه اول خیال کنید جنتی دارد به خودش عطر میزند چرا که شیشه مربوطه شبیه شیشه عطرهای شاه عبدالعظمی ست ولی آنچه که مهم است این است که درون آن شیشه، اکسیرجوانی و یا همان داروی طول عمر میباشد که احمد جنتی مجبور است روزی چندبار این دارو را به روی پوستش بمالد تا جذب بدنش شود و مانع پیرتر شدن سلولهایش گردد .

اگر به عکس های 30 سال گذشته احمد جنتی دقت کنید خواهید دید که این فرد هیچگونه تغییری نکرده و همان شکلی باقی مانده است که تنها علت این واقعه فقط و فقط مربوط به استفاده مداوم وی از این اکسیر جوانی ( داروی طول عمر ) بوده است .

شاید بپرسید چرا جنتی از این اکسیر در دوران جوانی اش استفاده نکرده تا همچنان جوان باقی بماند؟ جوابش این است که به احتمال زیاد جنتی در 30 الی 35 سال گذشته به فرمول ساخت این اکسیر دست پیدا کرده و از آن زمان به بعد بوده که توانسته این داروی معجزه گر را بسازد و استفاده کند و مانع پیرتر شدن سلولهایش شود .

در هر صورت ما باید هر چه زودتر به فرمول ساخت این اکسیر دست پیدا کنیم تا بتوانیم پادزهر آنرا بسازیم و مانع عمر جاویدان جنتی و احیانا سایر مقامات جمهوری اسلامی بشویم !

پول اعتباری چیست ؟

پول اعتباري : پول رايجي كه صرفاً به اعتبار سازمان انتشار دهنده و پذيرش گسترده مردم ارزش يافته باشد .

اسكناس متداول‌ترين شكل پول اعتباري محسوب مي‌شود وبا پول كاغذي كه داراي پشتوانه می باشد تفاوت دارد . پول اعتباري اساساً به اتكا تأييد قانوني انتشار مي‌يابد .

اقتصاد کلان در مورد چه چیزهایی صحبت میکند ؟

اقتصاد كلان : آن بخش از علم اقتصاد كه به مطالعه مناسبات ميان مقولات كلي اقتصاد مي‌پردازد . مهمترين اين مقولات عبارتند از درآمد ملي ، پس‌انداز كل ، مخارج مصرف كنندگان ، سرمايه‌گذاري ، اشتغال عمومي ، حجم پول ، سطح عمومي قيمتها و تراز پرداختها . پس موضوع اصلي اقتصاد كلان بررسي عوامل تعيين‌كننده مقادير اين مقولات كلي و تعيين ميزان تغيير آنها طي زمان است . موضوع مهم ديگر در اين زمينه نقش مخارج دولت ، ماليات بندي و سياست پولي در تعيين سطح عمومي فعاليتهاي اقتصادي است .. اقتصاد كلان با تعريف و تحليل نسبتاً عميق روابط ميان مقولات كلي آغاز مي‌شود . سپس با تشخيص شرايط لازم براي تعادل ايستا يا پويايي اقتصادي به شناخت ويژگيهاي وضعيت تعادل دست مي‌يابد بدين ترتيب زمينه پيش‌بيني نتايج حاصل از تغييرات برخي متغيرهاي اقتصادي چون سرمايه‌گذاري يا مخارج دولتي فراهم مي‌آيد .

تعریف تورم چیست ؟

تورم : فرآيند افزايش مداوم قيمتها به نحوي كه باعث كاهش قدرت خريد مقدار معيني پول شود .

تراز بازرگاني : موازنه تجاري – تراز پرداختها

تراز بازرگاني : موازنه تجاري – تراز پرداختها

جدول حاوي مبادلات بدهكار و بستانكار يك كشور با كشورهاي ديگر و سازمانهاي بين‌المللي كه به شكلي مشابه با حسابهاي درآمد و مخارج شركتها تنظيم مي‌شود .

عقد جعاله چیست ؟

جعاله: تعهد يك طرف (جاعل يا كارفرما) به طرف ديگر (عامل يا پيمان كار) براي پرداخت مبلغي معين (يا بعضا نا معين) جهت انجام كار معين.

به چه چیزهایی بیت المال میگویند ؟

بيت‌المال : اصطلاحي تاريخي براي ناميدن جائي كه همه اموال در آن نگهداري مي‌شده و به عنوان خزانه اموال دولتي مسؤليت محاسبات اين اموال را به عهده داشته است . اين اصطلاح رايج دوران حكومت خلفاي اسلامي بوده و در دوره‌هاي مختلف گهگاه معناي آن دستخوش اندك تغييراتي نيز بوده است .

نکات جالب درباره عدد 13

● 13 عدد اول است.

● 1-13^2 عدد اول مرسن است.

13جسم ارشمیدسی موجود است. (اجسام ارشمیدسی اجسامی هستند كه وجوه آنها چند ضلعی بوده، نه لزوما از یك نوع ، و كنجهای آنها مساوی هستند.)

عدد 13كوچكترین Emirp است. (Emirp عدد اولی است كه اگر ارقام آن را معكوس كنیم مجددا عددی اول خواهد بود مثلا اعداد 13، 17،31، 37،.....)

● 169=2^13 بامعكوس كردن ارقام آن داریم: 961=2^31 "یعنی رقم های آن مجددا معكوس می شود."

●2^13، 1+ !12 را عاد می‌كند.

● 13عدد Happy است.(برای دانستن این كه عددی Happy است، مجموع مربعات رقمهای عدد را پیدا كرده و دوباره مجموع مربعات عدد بدست آمده را حساب می‌كنیم با ادامه این روند اگر به عدد 1 دست پیدا كردیم آنگاه به آن عدد Happy گفته می‌شود. مثلا برای عدد سیزده" 10=2^3+2^1 و 1=2^0+2^1 " بنابراین13 عدد Happyاست.)

● 13نیمی از 3^3+ 3^1- است.

●شاخه زیتونی كه در پشت دلارهای آمریكا كشیده شده است 13 برگ دارد.

●2^13عدد !(1 -13)+ 1را عاد می‌كند بنابراین یك عدد اول ویلسون(Wilson Prime) است. ( هر عدد اول p كه،p و p^2، مقدار p-1)!+1 ) را عاد كنند، عدد اول ویلسون نامیده می‌شود. مثلا عدد 5 عدد ویلسون است. تنها اعداد شناخته شده 5 و 13و 563 است .)

●چرتكه چینی دارای سیزده ستون مهره‌ برای محاسبات است.

● 13بزرگترین عدد اولی است كه می تواند به دو عدد متوالی به صورت n^2+3 افراز می شود.(آیا می توانید اثبات کنید؟)

● 1+13- 13^13 عدد اول است.

● نخستین حفره‌ی اول با طول سیزده بین دو عدد 113و 127اتفاق می‌افتد. (منظور از حفره‌ی اول تعداد اعداد مركب بین دوعدد اول متوالی است.)

● 13 كوچكترین عدد اول جایگشت‌پذیر (Permutable Number) است. ( این اعداد، اعداد اولی حداقل با دو رقم مجزا هستند كه با تجدید آرایش در رقم هایشان همچنان عددی اول باقی می مانند مثلا برای عدد 337 ، 733 و 373 و 337 عدد اول است از دیگر اعداد از این قسم می‌توان به 13,17,37,79,113,119و جایگشتهای آن اشاره كرد.)

● هشت عدد اول دیگر می‌تواند به وسیله تغییر یك رقم از 13 تولید شود.{11, 17, 19, 23, 43, 53, 73, 83}

● نخستین بار پرچم امریكا 13 ستاره و 13 خط داشت كه نشان دهنده تعداد مستعمرات اصلی این كشور بود.

● عدد 13 كوچكترین عددی است كه ارقام آن در پایه چهار معكوس 13 است. ( 13 در پایه چهار 31 است.)

● رویه‌ی بیضوی روی اعداد گویا كه دارای نقطه‌ی گویا از مرتبه‌ی 13 باشد موجود نیست.

● 2^13= 19+...+8+7

● عدد 2^13توسط مربعات مجزای اعداد 1 و 2 و 3 و 4 و 5 و 6 بیان می‌شود.

●طولانی ترین ركورد پرواز یك جوجه 13 ثانیه است.

سیزدهمین روز از فروردین شاید تنها بهانه‌ایی باشد برای گذر از ازدحام شهر و رفتن به طبیعت، اما خوب می‌دانیم اینبار نیز از نحسی 13 فرار می كنیم.

اما 13 برای شما تنها یاد آور نحسی آن است؟

●131211109876543212345678910111213عدد اول است.

● معكوس عدد 2^13 عددی اول است.

● ELEVEN + TWO = TWELVE + ONE( عبارت فوق تحریفی از حل معادله‌ی 13 است.)

● 13كوچكترین عدد اولی است كه از مجموع مربعات دو عدد اول مجزا یعنی 2^3+2^2 بدست می آید.

●اقلیدس و دیافانتی هر كدام 13 كتاب نوشته‌اند.

●با به كار بردن نخستین سه عدد اول داریم : 13=5+3^2

●فیلم" 13 نوامبر" ، آلفرد هیچكاك هیچگاه به پایان نرسید.

●مجموع نخستین 13 عداد اول برابر 13 امین عدد اول است.

●رساله 13 جلدی Almagestبزرگترین كار بطلمیوس بود. قضیه‌ی ریاضی را با توجه به حركتهای ماه ،خورشید و سیاره ها را فراهم ساخت.

● مجموع باقی مانده های حاصل از تقسیم عدد 13 برنخستین اعداد اول تا 13 برابر 13 است.

● 13كوچكترین عدد اولی است كه مجموع ارقام آن مربع است.

●13كوچكترین عدد اولی است كه به شكل p^2+4( كه p اول است) نوشته می شود.

● اویلر 13 فرزند داشت كه 5 فرزند او به سن نوجوانی رسیده و تنها 3 نفر باقی ماندند.

● مجموع توانهای چهارم نخستین 13 عدد اول به علاوه‌ی عدد یك ، عددی اول(6870733) است.

● 13 كوچكترین عدد اول Sextanاست این عدد برابر است با :

(p = (x^6+y^6)/(x^2+ y^2

● اگر برای عدد اول pداشته باشیم:p-1)!="-1 " mod p^2 ) آن عدد، عدد ویلسون است. ( تنها اعداد شناخته شده 5 ،13 و 563 است.)

● (13+1)13-13^(13+1) عددی اول است.

● بد یمن بودن روز جممعه ایی كه 13امین روز ماه باشد یكی از خرافات رایج در جوامع است.

●13كوچكترین عدد اولی است كه به صورت مجموع مجزا از اعداد اول به شكل 4n+3نیست.

●به طور طعنه آمیز گفته می شود كه : 13 ، 15 امین عدد خوشبختی است.

●13بزرگترین عدد اول فیبوناچی است كه(13)Fاول است.

13 از متصل شدن دو عدد نخست مثلثی ساخته می‌شود.( 1, 1+2, 1+2+3 ... اعداد مثلثی هستند.)

● مجموع نخستین 13 عدد اول 238كه مجموع ارقامش 13 است

● .به طور طبیعی هر سال 12 ماه دارد اما در حقیقت 13 ماه داریم تعجب نكنید ماه آسمان را فراموش كردید با دوازده ماه سال 13 می شود.

● 13="2^3+1^3+0^3

● كوچكترین عدد اولی است كه به صورت مجموع دو عدد اول ( 2+11) نمایش داده می‌شود و همچنین كوچترین عدد اولی است كه به صورت مجموع دو عدد مركب (4+9 ) نوشته می‌شود.

● 13بزرگترین عدد اول مینیمال در پای 3 است.

● 13/13333333333333 عدد اول است. (توجه كنید كه تعداد ارقام 3 بعد 1 ، 13 عدد است.)

● 13="3+7+3(توجه" كنید كه3^13="(7+3)+7^3)

● 0^10+2^10+3^10+5^10+7^10+11^10+13^10عدد" اول است كه بزرگترین عدد اول نا تیتانیك (Titanic Number) است. ( NumberTitanicاعداد اولی هستند كه تعداد ارقام آن بیشتر از 1000 است.)

● 13-13^2عدد اول است.

● 13+13+13/13+13*13+!13+13^13 و13+13+13/13+13*13+13^13 دو عدد پانزده رقمی اول هستند.

● 13جوابی برای معادله‌ی دیوفانتوسی (Diophantine Equation) z^2="x^3-y^3" است. یعنی؛ 3^7-3^8="2^13

● 13/(13+13+13+13+13+13+13+131313+13^13) عددی اول است كه شامل 13بار تركیباتی از عدد 13 است مثلا 131313سه بار 13 در آن آمده است.

● ماموریت قمر" آپولو 13" در مسیر ماه بی نتیجه ماند علت انفجار در قسمتی از سفینه بود . نكته جالب این است كه این قمر در ساعت 13:13 پرتاب شده بود و این اتفاق در 13 اوریل شكل گرفت. ( احتمالا روز جمعه!!!!!!!!)

● 13امین عدد اول مرسن عدد 1-521^2 و 13امین عدد لوكاس (Lucas Number) عدد521است.)اعداد لوكاس اعدادی هستند كه به نام ریاضیدان فرانسوی EdouardLucasنامگذاری شده اند و در دنباله 1 و3و4و7 و11و.... قرار دارند این دنباله به صورت ذیل ساخته می شود كه جمله اول 1 و دومین جمله 3 جمله های بعدی از مجموع دو جمله قبلی ساخته می شود مثلا جمله سوم مجموع جمله اول با دوم یعنی 1+3 است.

● (13="(!3*!1)+(!3+!1)13" و 31تنها اعداد مرسن Emirp شناخته شده هستد.

● 13كوچكترین عدد اولی است كه به شكل p^2+pq+p نوشته می‌شود.

● معكوس ((1+13^13)^13) یك عدد Brilliantاست. ( به اعدادی Brilliantگویند كه دو فاكتور اول با طول یكسان دارند.)

منبع: سایت خانه ریاضیات استان اصفهان